HamertenenIn de praktijk van Mirna van Vught is pijn aan de bovenzijde van de voet een veelvoorkomende klacht. Veelal spreekt men van een Mortons neuroom. Wat is een Mortons neuroom? En wat kan de rol van een podotherapeut hierbij zijn?
Een Mortons neuroom is een verdikking in de gevoelszenuw van de tenen (afbeelding 4). Vanaf de grote teen geteld zit het Morton’s neuroom meestal tussen de derde en vierde teen.
Wat is een Mortons neuroom?
Een Morton’s neuroom is een verdikking in de gevoelszenuw van de tenen. In de voet liggen een tal van zenuwen tussen de middenvoetsbeentjes die door verschillende oorzaken in de beknelling kunnen raken. In de meeste gevallen ontstaat een Mortons neuroom vanaf de grote teen geteld tussen de derde en vierde teen. Dit komt doordat de ruimte tussen het derde en vierde middenvoetsbeentje relatief kleiner is ten opzichte van de ruimte tussen de andere middenvoetsbeentjes. Door de kleinere ruimte tussen het derde en vierde middenvoetsbeentje komt de zenuw tussen het kopje van het middenvoetsbeentjes in de beknelling. De aangedane zenuw tussen het derde en vierde middenvoetsbeentje wordt nervus (zenuw) interdigitalis pedis genoemd
Hoe ontstaat een Mortons neuroom?
De directe oorzaak voor het ontstaan van een Mortons neuroom is onbekend. Echter zijn er wel verscheidende oorzaken bekend die hoogstwaarschijnlijk een zenuwbeknelling in de voet veroorzaken.
Een doorgezakte voorvoet.
Een doorgezakte voorvoet komt veelal voor bij mensen met een holvoet (latijnse naam; pes cavus) hierbij staat de voorvoet ten opzichte van de achtervoet lager, men spreekt dan van een doorgezakte voorvoet. Ook tijdens het ouder worden krijgt krijgt men vaker last van een doorgezakte voorvoet, doordat de spieren in de voorvoet naarmate ouder worden weker kunnen worden met als gevolg dat de voorvoet kan ‘doorzakken’.
Doordat de voorvoet ten opzichte van de achtervoet lager staat ontstaat er een verminderde ruimte tussen de middenvoetsbeentjes ook wel intermetatarsale ruimtes genoemd waardoor een zenuw bekneld kan raken.
Het dragen van strak schoeisel.
Veelal bij chique, nauwe schoenen met een spitse neus ontstaat er verminderde ruimte tussen de middenvoetsbeentjes waardoor een zenuw in de beknelling kan raken.
Het dragen van een hoge hak.
Tijdens het dragen van schoenen met een hak (>3 cm hoog) wordt het risico op voorvoetklachten groter. Tijdens het dragen van hakken staat de voorvoet ten opzichte van de achtervoet (hielbeen=calcaneus) aanzienlijk lager wat de druk verergerd tussen de middenvoetsbeentjes wat kan leiden tot irritaties van de zenuwen. Tevens zijn hakken in de meeste gevallen ook erg smal bij de voorvoet.
Abductory twist.
Een abductory twist kan worden veroorzaakt door een naar binnen kanteling van de voet (overpronatie). Hierdoor kan er tijdens het lopen niet zuiver worden afgewikkeld over het grote teengewricht en wordt er ter compensatie via een twist meer afgewikkeld over het tweede of derde middenvoetsbeentje. Door deze twist ontstaat er wrijving tussen de middenvoetsbeentjes waardoor de zenuwen kunnen worden geïrriteerd.
Teenafwijkingen.
Een hallux valgus (scheefstand van de grote teen) en hamer/klauwtenen kunnen van invloed zijn op vergrote druk/wrijving tussen de middenvoetsbeentjes met als gevolg een zenuwbeknelling.
- Symptomen Mortons neuroom;
- Scherpe stekende pijn.
- Tintelend gevoel.
- Brandende/krampende pijn.
- Uitstralende pijn naar de tenen.
- Het gevoel dat er iets tussen de tenen zit.
- Meest gelokaliseerd tussen de derde en vierde teen.
- Strak schoeisel geeft verergering van pijn.
- Het niet dragen van schoenen geeft verlichting.
De rol van de podotherapeut
De podotherapeut krijgt door middel van het anamnese gesprek een beeld om wat voor klacht het gaat. Specifieke vragen voor het aantonen van een Mortons neuroom zijn pijn aan de bovenzijde van de voet gelokaliseerd tussen het tweede, derde en vierde middenvoetsbeentje met uitstralende pijn naar de tenen. Het gaat vooral om een erg stekende hevige pijn die wordt verergerd tijdens het dragen van (strak) schoeisel. Tijdens het voetonderzoek is palpatie (het drukken) op de plek tussen het tweede of derde en vierde middenvoetsbeentje erg pijnlijk. Een Mortons neuroom kan bevestigd worden met tangentiele druk of de muldersclick. Hierbij worden de zenuwen in de beknelling gebracht met als doel een stekende (herkenbare) pijn te creëren.
Behandeling podotherapeut
De podotherapeut kijkt naar de standsafwijking van de voet en naar het looppatroon. In de meeste gevallen ontstaat een Mortons neuroom als gevold van meerdere factoren. Allereerst is schoenadvies erg belangrijk. De juiste lengte en breedte maat geeft voldoende ruimte in de schoen, wat de beknelling van zenuwen verminderd. Een steunzool kan uitkomst bieden in het drukvrij leggen van een zenuwbeknelling in de voet. Gekeken naar de standsafwijking van de voet en het looppatroon worden elementen in de steunzool toegevoegd waardoor de zenuwbeknelling drukvrij wordt gelegd met als gevolg pijnvermindering. In de meeste gevallen kan een Mortons neuroom verholpen worden met een steunzool. Indien dit niet mag baten kan een siliconen teenorthese ook helpen om meer ruimte te creëren tussen de middenvoetsbeentjes. Echter is de herstelperiode van een zenuw langer dan van een spier. Mocht een steunzool niet helpen dan kan een corticosteroïd injectie helpen en in het ergste geval een chirurgische excisie (operatie)
